پایپینگ متریال
لوله
انواع لوله های فلزی موجود میتوان به لوله فولادی، آلیاژی،ضد زنگ،مسی و … اشاره کرد.که به لحاظ شیوه تولید به دو دسته درزدار و بدون درز تقسیم میشود؛ که درصنایع رایجی مانند: نفت و گاز، صنایع فرآیندی، مجتمع های شیمیایی و پتروشیمی، صنایع غذایی و آشامیدنی و… از آن استفاده می کنند.
تیوب
تیوب ها شبیه لوله ها هستند ولی شرایط ساختاری آنها به گونه ای است که تفاوت های بسیاری ایجاد می کنند و از آلیاژ های مختلف مس، برنج، آلومینیوم و غیره تشکیل می شوند و در مقاطع گرد، مربع، شش ضلعی، هشت ضلعی، بیضی و مستطیل موجود می باشند. قابلیت انعطاف پذیری نیز یکی از ویژگی های مهم تیوب ها می باشد. به طور کلی به سایزهای کمتر از ¼ اینچ در کلیه حالات تیوب گفته می شود. تیوب ها در طول های مختلف یا به صورت کلاف تولید می شوند. از این تیوب ها در صنایع دارویی، صنایع غذایی، پتروشیمی و پالایشگاه و غیره استفاده می شود.انواع آن اعم از مسی،مکانیکی،تیوب فشاری میباشد که جنس آن میتواند مسی،فولادی و آلمینیومی باشد.
تفاوت‌های مهم لوله و تیوب
- 1.برخلاف لوله ها که با مقطع دایره ای ساخته می شوند، در مقطع هایی با شکل های هندسی مختلف (مربع، مستطیل، بیضی و…) وجود دارند.
- 2.ضخامت لوله ها دارای تلورانس ابعادی بوده و در امتداد طول آن ها متفاوت است در حالی که ضخامت تیوب ها در سراسر طول تیوب یکسان می باشد.
- 3. لوله ها برای انتقال سیالات به کار برده شده ولی تیوب در یک سیستم بسته مانند مبدل های حرارتی و … استفاده میشوند همچنین تیوب ها بعضا جایگزین تیرآهن، قوطی و نبشی نیز در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند.
- 4. لوله‌ها در دو نوع درزدار و بدون درز ساخته می شوند اما تیوب‌ها عموما بدون درز تولید می شود.
شیرآلات صنعتی
شیرآلات صنعتی یکی از مهمترین ابزارآلات و تجهیزات مورد استفاده در صنایع گوناگون می‌باشند. انواع مختلفی از شیرآلات صنعتی وجود دارد که هر کدام از آنها کاربردها و ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند. شیرآلات صنعتی برای کنترل و یا آزاد کردن فشار سیال، قطع و وصل کردن جریان، تغییر مسیر سیالات، پیشگیری از برگشت جریان سیال و تنظیم و کنترل جریان در یک سیستم بکار می‌روند.
اجزای تشکیل‌دهنده شیرآلات صنعتی:
⦁ بدنه Body
⦁ درپوش و کلاهک Bonnet
⦁ تریم Trim
⦁ عملگر Actuator
⦁ پکینگ یا طناب‌های آب‌بند Packing
شیرهای توپی (Ball Valve)
شیر توپی از مهمترین شیرآلات صنعتی و تجهیزات های اصلی برای انسداد و تنظیم جریانات سیال (نفت، گاز، بخار و غیره) در صنعت پتروشیمی هستند. توپ درون شیر دارای مجرایی است که هنگامی که کاملاً با دو انتهای شیر تراز شود، جریان آزادانه از طریق آن عبور می کند و هنگامی که مجرا کاملاً بر انتهای دستگاه عمود است، شیر به طور کامل مسدود می شود. مجرا در هر وضعیت دیگری قرار بگیرد، جریان به طور جزئی قطع می شود.
شیرهای کروی (Globe Valve)
شیر کروی یا گلوب ولو که به آن شیر بشقابی نیز گفته می شود، یکی از پرکاربرد ترین انواع شیرآلات صنعتی بوده که دارای استاندارد های BS 1868 ،BS 1873 و ASME B16.34 بوده و به واسطه نوع خاص طراحی، برای کنترل جریان و فشار سیال در سیستم ها و صنایع از آنها استفاده می شود. از مزیت های شیر بشقابی، متناسب بودن فشار سیال با تعداد دور دسته شیر می باشد. این شیر به دو دسته Z TYPE و Y TYPE تقسیم میشود.
شیرهای ایمنی (Safety Valve)
شیر اطمینان که به آن شیر ایمنی یا سیفتی ولو (Safety Valve) نیز گفته شده، از انواع شیرآلات است که جهت جلوگیری از فشار بیشتر از حد طراحی، روی مخازن تحت فشار، استفاده می شود. به پرشر سیفتی ولو Pressure Safety Valve به اختصار PSV نیز می گویند. شیرهای اطمینان به صورت مستقیم روی مخازن نصب می شوند، با بالا رفتن فشار وارد عمل شده و با باز شدن دریچه بخشی از سیال را از سیستم خارج می کنند، بدین صورت باعث کاهش فشار می شوند. تا زمانی که فشار تا حد خطرناکی بالا نرود، کارایی آن ها نیز مورد ارزیابی قرار نمی گیرد.
انواع شیر اطمینان:
- ریلیف ولو
- شیر اطمینان پایلوت دار
- شیر اطمینان با بارگذاری مستقیم
- شیر اطمینان متعادل فانوسی
- صفحه گسیختگی
- شیر اطمینان خلا
- شیر اطمینان فنر دار
- شیر اطمینان وزن خالص
شیرهای کشویی (Gate Valve)
شیرهای کشویی، شیرهایی هستند که برای قطع و وصل جریان مورد استفاده قرار می گیرند. یا به طور کامل باز هستند و یا کاملاً بسته می باشند. دیسک شیرهای کشویی در زمانی که شیر کاملاً باز است از مسیر خارج می شوند و در بونت شیر قرار می گیرند.
در واقع در Gate Valve ها ، در زمان باز بودن، سیال از مسیری عبور می‌کند. لازم به ذکر است که اگر از این مدل شیر، برای تنظیم جریان استفاده شود، به دلیل آنکه هنگامیکه جریان به دیسک شیر برخورد می‌کند ارتعاشات درون دیسک شروع شده و علاوه بر آن باعث ایجاد سایش و فرسایش درون دیسک می شود. بنابراین هرگز نباید از شیرهای کشویی برای تنظیم جریان استفاده کرد.
انواع شیر کشویی:
⦁ شیر کشویی گُوِه‌ای (Wedge Gate Valve)
⦁ لبه صلب (Solid Wedge)
⦁ لبه منعطف (Flexible Wedge)
⦁ لبه شکاف دار (Split Edge)
⦁ گیوتینی (Knife Gate Valve)
⦁ کانال دار (Conduit Gate Valve)
شیرهای ایمنی (Safety Valve)
شیر اطمینان که به آن شیر ایمنی یا سیفتی ولو (Safety Valve) نیز گفته شده، از انواع شیرآلات است که جهت جلوگیری از فشار بیشتر از حد طراحی، روی مخازن تحت فشار، استفاده می شود. به پرشر سیفتی ولو Pressure Safety Valve به اختصار PSV نیز می گویند. شیرهای اطمینان به صورت مستقیم روی مخازن نصب می شوند، با بالا رفتن فشار وارد عمل شده و با باز شدن دریچه بخشی از سیال را از سیستم خارج می کنند، بدین صورت باعث کاهش فشار می شوند. تا زمانی که فشار تا حد خطرناکی بالا نرود، کارایی آن ها نیز مورد ارزیابی قرار نمی گیرد.
انواع شیر اطمینان:
- ریلیف ولو
- شیر اطمینان پایلوت دار
- شیر اطمینان با بارگذاری مستقیم
- شیر اطمینان متعادل فانوسی
- صفحه گسیختگی
- شیر اطمینان خلا
- شیر اطمینان فنر دار
- شیر اطمینان وزن خالص
شیرهای یک‌طرفه (Check Valve)
چک ولوها، شیرهای یک طرفه یا غیر برگشتی هستند که با حرکت و فشار سیال باز می شوند و برای جلوگیری از برگشت فشار به تجهیزات بالادستی مانند پمپ ها و کمپرسورها بسته می شوند. در واقع شیرهای یک‌طرفه به سیال اجازه می دهند تنها در یک جهت جریان یابد.
انواع شیر یک‌طرفه:
⦁ شیر یک طرفه لولایی Swing check valve
⦁ شیر یک طرفه فشاری Lift Check Valves
⦁ شير يك طرفه ديسكي Disk Check Valve
⦁ شیر یک طرفه کره‌ای Sphere Check Valves
⦁ شیرهای کنترل (Control Valve)
شیر کنترلی برای کنترل جریان سیال با تغییر اندازه مسیر عبور جریان طبق سیگنال یک کنترلکننده استفاده می شود که امکان کنترل مستقیم نرخ جریان و کمیت‌های فرآیند مانند فشار، دما و سطح مایع را فراهم می کند.
شیرهای سوزنی (Needle Valve)
یک شیر سوزنی برای کنترل دقیق نرخ جریان گازها یا مایعات تمیز استفاده می شود. تنظیمات تدریجی ساقه و پیستون کنترل جریان روان را امکان پذیر می کند. این شیرها عموما دارای دبی کم و افت فشار نسبتا قابل توجهی از ورودی به خروجی هستند.
شیرهای مخروطی (Plug Valve)
شیرهای مخروطی دارای دریچه‌هایی با شاخه‌های مخروطی هستند که می‌توانند در داخل بدنه شیر چرخانده شوند تا جریان از طریق شیر کنترل شود. دوشاخه‌های دریچه‌های پلاگین دارای یک یا چند مجرای توخالی می‌باشند که به طرفین از دوشاخه عبور می‌کنند؛ به طوری که وقتی دریچه باز است، سیال میتواند از میان دوشاخه عبور نماید.
⦁ شیرهای دیافراگمی (Diaphragm Valve)
شیرهای دیافراگمی دارای دریچه های گاز دو طرفه on-off هستند که برای کنترل جریان سیال با تنظیم ناحیه ای که با آن رسانه‌ها می توانند وارد و خارج شوند؛ و همچنین به طور موثر سرعت و شتاب آن را تغییر می دهند، استفاده می شود.
شیرهای پروانه‌ای (Butterfly Valve)
شیرهای پروانه در خطوط لوله برای قطع جریان استفاده می شوند. اغلب گفته می شود که می توان از شیرهای پروانه‌ای برای تنظیم جریان استفاده کرد. با این حال، ما انجام این کار توصیه نمی‌شود، زیرا می تواند به دیسک شیر آسیب برساند و تأثیر منفی بر خواص آب بندی داشته باشد.
شیرهای سوزنی (Needle Valve)
یک شیر سوزنی برای کنترل دقیق نرخ جریان گازها یا مایعات تمیز استفاده می شود. تنظیمات تدریجی ساقه و پیستون کنترل جریان روان را امکان پذیر می کند. این شیرها عموما دارای دبی کم و افت فشار نسبتا قابل توجهی از ورودی به خروجی هستند.
|
متریال |
لوله |
اتصالات |
فلنج |
شیرآلات |
پیج و مهره |
|
کربن استیل |
A106 Gr A |
A234 Gr WPA |
A105 |
A216 Gr WCB |
A193 Gr B7 A194 Gr 2H |
|
A106 Gr B |
A234 Gr WPB |
A105 |
A216 Gr WCB |
||
|
A106 Gr C |
A234 Gr WPC |
A105 |
A216 Gr WCB |
||
|
کربن استیل آلیاژی High-Temp |
A335 Gr P1 |
A234 Gr WP1 |
A 182 Gr F1 |
A 217 Gr WC1 |
A193 Gr B7 A194 Gr 2H |
|
A335 Gr P11 |
A234 Gr WP11 |
A 182 Gr F11 |
A 217 Gr WC6 |
||
|
A335 Gr P12 |
A234 Gr WP12 |
A 182 Gr F12 |
A 217 Gr WC6 |
||
|
A335 Gr P22 |
A234 Gr WP22 |
A 182 Gr F22 |
A 217 Gr WC9 |
||
|
A335 Gr P5 |
A234 Gr WP5 |
A 182 Gr F5 |
A 217 Gr WC5 |
||
|
A335 Gr P9 |
A234 Gr WP9 |
A 182 Gr F9 |
A 217 Gr WC12 |
||
|
کربن استیل آلیاژی Low-Temp |
لوله |
اتصالات |
فلنج |
شیر آلات |
پیچ و مهره |
|
A333 Gr 6 |
A420 Gr WPL6 |
A350 Gr LF2 |
A352 Gr LCB |
A320 Gr L7 A194 Gr 7 |
|
|
A333 Gr 6 |
A420 Gr WPL3 |
A350 Gr LF3 |
A352 Gr LC3 |
||
|
استنلس استیل |
لوله |
اتصالات |
فلنج |
شیر آلات |
پیچ و مهره |
|
A312 Gr TP304 |
A403 Gr WP304 |
A182 Gr F304 |
A182 Gr F304 |
A193 Gr B8 A 194 Gr 8 |
|
|
A312 Gr TP304 |
A403 Gr WP316 |
A182 Gr F316 |
A182 Gr F316 |
||
|
A312 Gr TP304 |
A403 Gr WP321 |
A182 Gr F321 |
A182 Gr F321 |
||
|
A312 Gr TP304 |
A403 Gr WP347 |
A182 Gr F347 |
A182 Gr F347 |